Beyaz Saç Dökülür mü ?

Saçın beyazlaşmasıyla dökülmesi çok farklı iki durumdur. Saça rengini veren madde melanindir, melanin üreten hücrelere melanosit denir ve sadece renkten sorumlu hücrelerdir.  Dökülme ise çok farklı nedenlerle olur, bu nedenlerin en fazla rastlananı hormon etkisidir.

Beyaz saç dökülür mü sorusu aslında biraz “yumurta mı tavuktan çıkar yoksa tavuk mu yumurtadan çıkar” sorusuna benziyor. Yani saçı beyazlayana kadar dökülmüş olur yada yaş ilerlediği için zaten o kişinin saçı dökülmeyecek demektir. Dökülme renkle yada beyazlaşmayla ilgili değildir. Köke zarar veren madde ile ilgilidir. DHT adlı madde kökte tutunacak yer bulursa köke zarar verir ve saç dökülür.

Beyaz Saç Neden Dökülmez ?

Rengi fark etmeden tüm saçlar dökülebilir  ama erkek tipi dökülme 18-27 yaşlarda olur ve kaybedilecekler kaybedilmiş olur, bu yaşa kadar dökülme olmadıysa o kişinin DHT ye hassasiyeti yok ve saçları dökülmeyecek anlamına gelir. 18-27 yaşlarında da beyaz saça çok az rastlandığı için halk arasında böyle bir yanlış inanış yayılmıştır. Halbuki saçları ağarmadığı halde dökülme sorunu yaşamamış insanlar olduğu gibi sadece ensesinde beyazları kalmış insanlar da vardır.

Bu durumun en tipik delili menopoz dönemi saç dökülmeleridir. Kadınların saçları genellikle menopoza girmeden yıllar önce beyazlar ama dökülmez, menopoz döneminde hormonların etkisinin değişmesiyle beyazlayan saçlar dahil dökülme başlar.

Saçınızın renginden bağımsız bir şekilde 28 yaşınızı saçlı bir şekilde geçirdinizse rahat olun saçınız ağarsa da ağarmasa da artık saçınız dökülmeyecek demektir.

Saç Beyazlaması Nasıl Durur?

Şu ana kadar olan tıbbi bilgilere göre halihazırda % 100 önlemenin bilinen yolu yoktur. Yeterince yaşayan her insanın saçı mutlaka beyazlaşacaktır, bu insanın yüzünün kırışması gibi kaçınılmaz sondur. Bazılarının saçı otuzlu yaşlarda beyazlaşırken bazılarınınki doksanlı yaşlara kadar gecikebilmektedir, bu tamamen genetik yapıya bağlıdır. Nasıl kırışıklık çeşitli krem uygulamalarıyla veya botox enjeksiyonuyla uzun yıllar ertelenebiliyorsa saçın ağarması da geciktirilebilir.

Saç beyazlamasını geciktirdiği bilinen iki madde vardır, biotin (1)  ve methionin (2).  Biotin (B7 vitamini) günlük 10 mg tabletlerden bir tane alınırsa beyazlamayı geciktirebileceğini kanıtlayan birçok bilimsel çalışma vardır. Biotin ağarmayı tam anlamıyla durduramaz veya ölene kadar erteleyemez ama uzun yıllar orijinal renginin korunmasını sağlayabilir. Buna benzer şekilde methionin adlı maddenin de ağarmayı geciktirdiğini kanıtlayan çok sayıda bilimsel çalışma vardır. Biotin bir tür vitamindir methionin ise saçın yapı taşını oluşturan protein yapısında bir maddedir. Gerek biotinin gerekse methioni’in melanosit hücrelerinin aktivasyonunu arttırdığı ve ölümünün azalttı düşünülmektedir.

PABA (para amino benzoik asit) kullananlarda beyazlaşmanın gerilediği görülmüştür ancak bu konuda yeterli bilimsel çalışma yoktur. (3)

Pueraria lobata ( Japon sarımsağı) özünün kullanılması beyazlamayı kısmen geriletir ve geciktirir. (4)

Saç Neden Beyazlar?

Basitçe tarif edilmek istenirse şu şekilde yazılabilir ; saça rengini veren melanin pigmentinin giderek azalıp yok olmasındandır. Melanin pigmentini salgılayan melanosit adlı hücrelerinin ölerek sayısının azalmasıdır. Melanosit sayısı azaldıkça ve melanositlerdeki tirozinaz enziminin eksilmesi sonucu saça renk veren melanin salgısı azalmakta ve saç rengini kaybederek keratin rengi olan beyaza yaklaşmaktadır. (5)

Melanositlerin kaybı genellikle orta yaş üzerinde başlar ve giderek artar ancak genetik yapıya bağlı olarak daha erken yaşlarda da melanosit ölümü olup beyazlaşma görülmektedir. Erken saç beyazlaması ailesel bir durum olduğundan hastalık olarak değerlendirilmez. Melanositlerin neden öldüğü bilimsel olarak net bir şekilde açıklanamamaktadır. Bu konuda çeşitli görüşler vardır.

Grileşmenin sigara alışkanlığı ile ilgili olduğu yönünde bilimsel çalışmalar vardır. Özellikle erken yaşta sigaraya başlamak ve fazla içmek süreci hızlandırmaktadır (6) Vejeteryan ve vegan beslenenlerde daha erken beyazlama olduğunu gösteren geniş katılımlı istatistiki bilimsel çalışmalar vardır. (7)

– En kabul edilen görüş genetik yapıdan kaynaklanan bir şekilde  erken yaşlarda da olsa melanositlerin erken yaşlanarak ölmesi.

– Yaşlanmaya bağlı olarak kılın ortasındaki sıvının azalması ve bu sebeple üretilen boyanın saça karıştırılamaması.

Akla yatkın olan görüş genetik kodlarda yazılan sürede melanositlerin ölerek yok olmasıdır.
Beyazlamada 50/50/50 kuralı diye bir kural vardır. 50 yaşına gelmiş insanların % 50 sinin saçlarının en az % 50 si gerilemiştir.

PRP Beyaz Saç Tedavisi Etkilimidir?

PRP yara iyileşmesi, kırışıklık gibi akla yatkın birçok sorunun çözümünde kullanılmaktadır ama saç beyazlamasında herhangi bir etkisi olması beklenmez. Tamamen para kazanmaya dayalı bir uygulamadır, PRP yaptırmak yerine yüzde bir fiyata alabileceğiniz B7 vitamini 100 kat daha etkilidir. Siz siz olun bu tür para tuzaklarından uzak durun.

Eczanelerde Satılan Beyaz Saç Giderici Etkili mi?

Beyazlayan saçlar konusunda sıkıntı yaşayan insan sayısı milyonlarcadır ve sürekli yenileri eklenmektedir. Bu durum çok ciddi bir kazanç kapısıdır. Diğer taraftan bir defa uygulamakla düzelmeyen ve sürekli kullanmayı gerektirmesi pastayı daha da büyütmektedir. Bu kadar büyük bir pasta da çok sayıda üretici ve şarlatanın iştahını kabartmaktadır.

Yukarıda belirttiğimiz biotin ve methionin içeren ilaçları ağızdan tablet olarak almak dışındaki tüm uygulamalar bir tür boyadır. Her ne kadar uyanık üreticiler sanki kökten renk değiştirtiyormuş gibi bir imaj yaratsalar da hepsi bir tür boyadır. Bu boyalar klasik boya olabildiği gibi şampuanla uzun süreye yayılmış şekilde etkili olur. Bir diğer grup da kendi renkli olmayıp sonradan renk değiştiren ürünlerdir.

Bunu anlamanın en kolay yolu gümüş nitrat örneğidir; eskiden seçimlerde  oy kullanıldığında parmağa şeffaf bir sıvı damlatılırdı, salondan çıkarken parmakta hiçbir renk yokken bir saat kadar sonra parmak siyahlaşır ve haftalarca düzelmezdi. İşte renkli olmayıp zamanla renk veren maddeler de vardır.

1- Goldberg, L. J., & Lenzy, Y. (2010). Nutrition and hair. Clinics in dermatology, 28(4), 412-419.

2- Wood, J. M., Decker, H., Hartmann, H., Chavan, B., Rokos, H., Spencer, J. D., … & Schallreuter, K. U. (2009). Senile hair graying: H2O2‐mediated oxidative stress affects human hair color by blunting methionine sulfoxide repair. The FASEB Journal, 23(7), 2065-2075.

3- Cline, D. J. (1988). Changes in hair color. Dermatologic clinics, 6(2), 295-303.

4- Jo, S. J., Shin, H., Paik, S. H., Na, S. J., Jin, Y., Park, W. S., … & Kwon, O. S. (2013). Efficacy and safety of Pueraria lobata extract in gray hair prevention: A randomized, double-blind, placebo-controlled study. Annals of Dermatology, 25(2), 218-222.

5- Van Neste, D., & Tobin, D. J. (2004). Hair cycle and hair pigmentation: dynamic interactions and changes associated with aging. Micron, 35(3), 193-200.

6- Jo, S. J., Paik, S. H., Choi, J. W., Lee, J. H., Cho, S., Kim, K. H., … & Kwon, O. S. (2012). Hair graying pattern depends on gender, onset age and smoking habits. Acta dermato-venereologica, 92(2), 160-161.

7- Jo, S. J., Paik, S. H., Choi, J. W., Lee, J. H., Cho, S., Kim, K. H., … & Kwon, O. S. (2012). Hair graying pattern depends on gender, onset age and smoking habits. Acta dermato-venereologica, 92(2), 160-161.