Demir eksikliğine bağlı saç dökülmesi erkeklerde neredeyse hiç görülmez çünkü erkeklerde görülen dökülmelerin yaklaşık %98’i erkek tipi (hormonal, ailesel, genetik, AGA) dökülmedir. Kadınlarda görülen dökülmelerin ise yaklaşık yarısı erkek tipi dökülmedir. Kadınlardaki dökülmelerin geride kalan %59’luk kısmının ise onlarca sebebi vardır, bunlardan birisi de demir eksikliğidir.
Türk toplumunda kadınlar arasında kansızlık çok yaygın rastlanan bir durumdur. Kansızlık olan kadınların çoğunda herhangi bir saç sorunu yaşanmaz. Saç dökülme sorunuyla başvuran kadın hastaya yapılan rutin tetkiklerde ilk karşılaşılan demir eksikliğidir. Muayeneyi yapan doktor bunu fark ettiği anda hemen teşhisi yapıştırır.
Oysa bunun yanı sıra şunların eksikliği de dökülmeye neden olabilir;
- Biotin (B7 vitamini, H vitamini)
- B12 vitamini
- Hipotiridi (tiroid yani guatr hormonu)
- D Vitamini
- Methioninden eksik beslenme
- Sisteinden eksik beslenme
- Proteinden fakir beslenme
Araştırma yapılırken demir yanı sıra bunların da araştırılması yapılması doğru bir yaklaşım olur ve daha doğru teşhis koyma şansı artar.
Genel olarak telogen effluvium denilen bu eksiklikler dışarıdan alınarak tamamlanabilir.
Demir Eksikliği Saç Dökülmesi Ne Zaman Durur?
Tabi ki eksiklik düzeldiğinde daha doğrusu kansızlık giderildiğinde dökülme de durur. Burada önemli olan konulan teşhisin doğruluğudur, eğer gerçek sebep demirin eksik olması ise orta vadede dökülme durur. Orta vade olmasının sebebi demir alındığı gün kan değerleri normale dönmez, ilaç alındıktan sonra kana geçer ve kan yapımına başlanır ama kandaki kan değeri yani hemoglobilin veya hematokrit haftalar içinde yükselmeye başlar aylar içinde normale döner. Yeterli alınıyorsa 6 ayda düzelme hissedilir.
Kansızlıktan Dökülen Saç Geri Çıkar mı?
Evet kansızlık düzeldiğinde geri çıkar çünkü kansızlığa bağlı dökülmede saçın kökü zarar görmez sadece üretimi yavaşlar. Her şey normale döndüğünde yani kan değerleri normal insanınki düzeyine geldikten ve kök yeniden rahat beslenebilecek hale geldiğinde geri çıkmaya başlar. Bu geri çıkma 6-10 ayı bulabilir. Çıktığında saçlar yaklaşık eski sıklık ve kalitesinde geri çıkar. Tabi uzun yıllar derin anemide kalmış kişilerde bu şekilde olmayabilir, yıllarca önce dökülme olduysa geri çıkma ihtimali düşüktür.
Demir Eksikliğinden Kaynaklı Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir?
Tabi ki demir iyi gelir ama hangi şekilde alınırsa daha etkili olacağı aneminin ne kadar derin olduğuna ve aneminin sebeplerine göre değişir. Hemoglobilin çok düşükse kan vermek gerekebilir. Düşükse düşüklüğün derecesine göre tercihen ilaç alınmalıdır. Eksiklik makul ölçülerdeyse hayvansal gıdalar tüketmek özellikle dalak, karaciğer gibi sakatatlar tüketmek yeterli olur. Ne kadar etkili olduğu yine kan tahlilleriyle takip edilir. Yapılan kontrol tahlillerinde hala belirgin düşüklük varsa ilaç almaya devam edilir, normale geldiyse tekrar düşmemesi için hayvansal gıda tüketilmesi önerilir.
Demir Hapı Saç Çıkarır mı?
Tek başına demir eksikliğine bağlı saç kaybı aslında çok seyrek rastlanabilecek bir durumdur. Tahlil istendiğinde kandaki demire bakılırken biotin, D vitamini, kan proteinleri, guatr hormonları düzeylerine bakılmadığı ve de Türkiye’de kadınlarda anemi sık olması sebebiyle genellikle gerçek sebep teşhis edilememiş olur.
Bu sebeple sadece demir hapı almak yerine içeriğinde demir de bulunan geniş spektrumlu bir ilaç almak daha doğru bir yaklaşım olur.
İçeriğinde demirin yanı sıra saç dökülmesini engelleyen ve kalitesini arttıran maddeler de bulunan Türkiye’deki tek ilaç Xpecia Tablettir. Xpecia içeriğinde demir yanı sıra serenoa repens ekstresi, ginkgo biloba ekstresi, biotin ( B7 vitamini), vitamin B5, folik asit, keratin, çinko, metiyonin, sistin de bulunmaktadır.
Demir eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Saç kaybı belirtilerden en seyrek rastlananıdır ve aşağıdaki belirtilerin bazıları yoksa saç kaybında tek başına demiri suçlamak yanıltıcı olur ve sadece demir almakla olumlu cevap alınamaz.
Saç dökülme sebebiniz olarak demir eksikliğine bağlandıysa şu belirtilerin de varlığını sorgulamalı ve bunlar yoksa konulan teşhisi şüphe ile karşılamalısınız;
- Konsantrasyon güçlüğü, odaklanamama.
- Deride solukluk
- Halsizlik
- Yorgunluk
- İsteksizlik
- Güçsüzlük
- Uyuşma hissi
- Baş Ağrısı
- Asabi davranışlar
- Ağız kenarın yaraları
- Tırnaklarda kalite kaybı
- Dudaklarda solukluk
Demir Eksikliği Evde Tedavi
Eksiklik çok düşük düzeydeyse ilaç alınmalıdır, çok düşük değilse demirden zengin olduğu bilinen şu gıdaların tüketilmesi yeterli olabilir;
- Hayvansal gıdalar (kırmızı et, sakatat, tavuk, balık)
- Kurutulmuş meyveler (üzüm, kayısı, dut)
- Kuruyemiş
- Yeşil sebzeler
- Pekmez
- C vitamini içeren meyve sebzeler
- Baklagiller (kurufasulye, nohut)
Kansızlığa Bağlı Saç Dökülmesi Kadınlarda Neden Daha Sık Görülür?
Bunun en önemli sebebi kansızlığın kadınlarda daha sık görülmesidir. Erkeklerde kansızlık seyrek görülen bir hastalıktır. Kadınlarda kansızlığın sık görülmesinin en önemli nedeni her ay adet döneminde kan kaybedilmesidir. Bir de bunun üzerine demirden zengin gıda ile beslenilmezse doğal olarak anemi ortaya çıkar.